هپاتيت c و عوامل ايجاد آن

[yasi]

[h=1]هپاتيت C و عوامل ايجاد آن

[/h]http://img1.tebyan.net/big/1387/09/3221563121725212914412010020668321812997.jpg

امروزه اکثر افراد نام بيماري "هپاتيت" را شنيده اند و با آن آشنايي دارند، ولي متاسفانه بسياري از آن ها، انواع اين بيماري را نمي شناسند و نحوه انتقال آن ها را نمي دانند.

[h=2]بيماري هپاتيت چيست و هپاتيت C کدام است؟[/h]التهاب کبد را هپاتيت مي گويند.

عوامل مختلفي مي توانند باعث التهاب کبد و در نتيجه هپاتيت شوند. از اين عوامل مي توان به غذا و بعضي از داروها اشاره کرد. بيماري هاي ژنتيکي خاصي نيز مي توانند باعث ايجاد التهاب کبدي شوند. همچنين هپاتيت مي تواند به علت آلودگي ميکروبي يا ويروس ها بروز کند.

انواعي از هپاتيت که امروزه بيشتر در جامعه شايع هستند، هپاتيت هاي ويروسي مي باشند.

ويروس هاي مختلفي در ايجاد هپاتيت ويروسي نقش دارند، مانند ويروس هپاتيت هاي A و B و C و D و E .

از بين اين هپاتيت ها، هپاتيت هاي B و C ، بيماري هاي جدي تر و وخيم تري مي باشند. بقيه هپاتيت ها مثل هپاتيت A و E در اغلب مواقع، بيماري جدي ايجاد نمي کنند و مزمن نمي شوند، ولي هپاتيت B و C مزمن مي شوند.

http://img1.tebyan.net/big/1387/09/18816717534912202253141203272467195150216.jpg

[h=2]عوامل ايجاد کننده هپاتيت C کدام است؟[/h]ويروس هپاتيت C از طريق خون آلوده منتقل مي شود. وقتي خون آلوده به ويروس هپاتيت C وارد بدن يک فرد شود، در آن صورت امکان ايجاد هپاتيت C فراهم خواهد شد.

معمولا راه انتقال از طريق يک سرنگ (سوزن) آلوده مي باشد که به صورت مشترک استفاده مي شود که اين حالت بيشتر در معتادان تزريقي ديده مي شود.

http://img1.tebyan.net/big/1387/09/1813522747229103106143014140192856898167.jpg

تزريق خون آلوده در بيمارستان ها نيز از راه هاي ديگر ابتلا به اين بيماري است، مثلا بيماران تالاسمي که هر ماه و حتي هر هفته بايستي يک بار به آن ها خون ترزيق شود، ممکن است به اين هپاتيت مبتلا شوند. البته اکنون سال هاست که سازمان انتقال خون، تمام خون ها را از نظر هپاتيت B و C بررسي مي کند و امکان انتقال اين بيماري ها از طريق انتقال خون، بسيار نادر است، ولي حدود 30 سال پيش که هنوز هپاتيت C شناخته نشده بود، بسياري از افراد از طريق خون هاي آلوده، مبتلا مي شدند. تماس جنسي هم تا حدي مي تواند باعث انتقال هپاتيت C گردد، ولي نه تماس جنسي که بين زن و شوهر وجود دارد.

http://img1.tebyan.net/big/1387/09/3895213167491381372121902012513525310592148.jpg

آلوده شدن تيغ هاي اصلاح در آرايشگاه هاي عمومي توسط فرد مبتلا به هپاتيت C و استفاده آن توسط يک فرد سالم نيز در بسياري از موارد مي تواند باعث انتقال هپاتيت C شود.

 

در مراکز دندان پزشکي ، پزشکي و جراحي اگر وسايل مورد استفاده تميز و استريل نباشند مي توانند عامل انتقال هپاتيت C باشند. البته موارد معمولا بسيار نادر مي باشد.

همچنين فرآورده هاي خوني آلوده به هپاتيت C ، مانند سرم هاي خوني يا فاکتورهاي تغليظ شده نيز از عوامل انتقال اين بيماري هستند که البته اين مواد در شرايط کنوني کاملا بررسي مي شوند و انتقال از طريق اين عوامل ديده نمي شود.

http://img1.tebyan.net/big/1387/09/1911084184135209118941692392137780111128165.jpg

توجه به اين نکته حايز اهميت است که تماس معمولي باعث انتقال بيماري نمي شود؛ مثلا دست دادن، رو بوسي کردن و سر و کار داشتن با فردي که هپاتيت C دارد، عامل انتقال نيست و حتي مادري که هپاتيت دارد و باردار مي شود، بعيد است که نوزادش هپاتيت C بگيرد و احتمال مبتلا شدن نوزاد به اين هپاتيت کمتر از 5 درصد مي باشد، بنابراين انتقال هپاتيت C از طريق تماس هاي معمولي بسيار نادر و تقريبا غيرممکن است.

 

تبیان

[yasi]

[h=1]علایم هپاتیت C

[/h]http://img1.tebyan.net/big/1387/09/57561781251178177115201104138351388472179.jpg

 

 

[h=2]علایم این بیماری کدام است؟[/h]علایم هپاتیت C نیز مانند بقیه هپاتیت ها می باشد.

قابل ذکر است که از نظر شدت بیماری دو نوع هپاتیت داریم:

الف- هپاتیت حاد:

هپاتیت حاد یعنی فرد در طی چند هفته اخیر مبتلا به ویروس هپاتیت شده است. هپاتیت حاد در بیشتر مواقع بدون علامت است و اگر علامتی هم داشته باشد علامت آن مانند بقیه هپاتیت ها می باشد؛ یعنی زرد شدن قسمت بالای شکم که تا حدی به پشت ادامه دارد، پُر رنگ شدن ادرار، کم رنگ شدن مدفوع، تهوع و استفراغ، ممکن است یک تب ملایم هم وجود داشته باشد.

البته این علایم را در هپاتیت C کم تر می بینیم، چون اکثر مواقع علایم همراه با زردی نمی باشد و وقتی همراه با زردی نباشد ممکن است مثلا به عنوان یک سرماخوردگی تلقی شود و اهمیتی به آن ندهند، بعد از مدتی هم، مرحله حاد هپاتیت خوب می شود.

ولی علامت مشخصی که در سرماخوردگی دیده نمی شود، زرد شدن بیمار می باشد.

بعضی وقت ها حدود 50 سال طول می کشد که هپاتیت C کبد را طوری از بین ببرد که باعث ایجاد علامت شود و مدتی که در حال تخریب کبد است، متاسفانه هیچ علامتی ندارد و این از بدترین خصوصیات هپاتیت C است، یعنی علایم وقتی ظاهر می شوند که تقریبا همه کبد از بین رفته و کار از کار گذشته باشد که به این مرحله، «سیروز» گفته می شود.

ب- هپاتیت مزمن:

هپاتیت مزمن بعد از طی شدن مرحله حاد و مرحله تخریب کبد است. سیروز کبدی موقعی بروز می کند که کبد دیگر کار نمی کند و نارسایی کبدی به وجود آمده است.

در این مرحله بیماران دچار آب آوردن شکم می شوند، ممکن است خون استفراغ کنند و زردی خیلی شدید پیدا کنند، معمولا در حالت گیجی و منگی هستند و حتی ممکن است به حالت کُما هم بروند. خیلی راحت خونریزی می کنند و در صورت خونریزی، خون این افراد بند نمی آید.

اگر علایم بیماری به این مرحله رسیده باشد، متاسفانه هپاتیت C قابل درمان نمی باشد، مگر با پیوند کبد.

[h=2]راه های تشخیص این بیماری کدام است؟[/h]همان طور که گفته شد تا مرحله از بین رفتن کامل سلول های کبدی، متاسفانه این بیماری هیچ علامتی ندارد. بنابراین تنها راه تشخیص، پاراکلینیکی می باشد. ممکن است بیمار به مرحله سیروز کبدی برسد و سپس این علایم را مشاهده کند که آن موقع برای درمان خیلی دیر است. بنابراین تنها و بهترین راه تشخیص فقط آزمایشگاهی است که می تواند در درمان به موقع کمک کند. البته ممکن است در آزمایش هم آنزیم های کبدی بالا نباشند، ولی فرد هپاتیت C داشته باشد.

 

آزمایش تشخیصی مخصوص هپاتیت C (HCVAb) می باشد، البته آزمایشات دقیق تری نیز وجود دارد مانند تست PCR یا تست Riba.

در مطلب بعدی، درباره ی راه های درمان این بیماری و عواقب عدم درمان به موقع آن، برای شما صحبت خواهیم کرد.

 

تبیان

[yasi]

[h=1]راه هاي درمان هپاتيت C

[/h]http://img1.tebyan.net/big/1387/09/3439249184139232165891452022466352157180189.jpg

 

[h=2]راه هاي درمان هپاتيت C کدام است؟[/h]درمان هپاتيت C با روش هاي مختلفي انجام مي گيرد، ولي اساس و قسمت مشترک همه درمان ها، آمپولي است به نام اينترفرون. اينترفرون دارويي است که سيستم ايمني بدن را تقويت مي کند و باعث مي شود تا فرد در از بين بردن ويروس ها قوي تر عمل کند.

البته دو نوع آمپول اينترفرون وجود دارد:

يک نوع اينترفرون استاندارد داريم که درمان قطعي هپاتيت C است که هفته اي سه بار به همراه قرص هاي مربوطه استفاده مي شود. ولي اين آمپول در کنار محاسن خود، عوارض زيادي براي بيمار دارد. همچنين اثر بخشي آن نسبت به داروي جديدتر کمتر است.

نوع جديد اينترفرون را مي توان هفته اي يک بار استفاده کرد و عوارض کمتري هم دارد. اثر بخشي آن 1/5تا 2 برابر انواع قبلي است.

http://img1.tebyan.net/big/1387/09/172482262461292043655107701448825146205205.jpg

هر دو نوع اين آمپول ها به همراه قرص استفاده مي شوند که بيمار بر حسب وزن خود، روزي 4 يا 5 يا 6 عدد از آن ها را استفاده مي کند. عيب بزرگ اين داروها اين است که فوق العاده گرانند و چون دوره درمان هپاتيت C طولاني است (بين 1 تا 6 سال بر حسب نوع درگيري و ويروس) ، هزينه زيادي بر بيمار تحميل مي شود، بنابراين اکثر بيماران نمي توانند به علت هزينه بالا از اين دارو استفاده کنند.

البته جديدا يک شرکت ايراني اين آمپول را به صورت آزمايشي توليد مي کند، ولي فعلا به بازار عرضه نشده است. اگر اين آمپول به بازار عرضه شود با توجه به قيمت کم آن، انتظار مي رود بيشتر مورد استفاده قرار گيرد. به خصوص اگر ترتيبي اتخاذ شود که هزينه آن با دفترچه ي بيمه قابل پرداخت باشد، درمان بسياري از بيماران موثرتر و آسان تر خواهد شد.

[h=2]آيا بعد از درمان، امکان عود مجدد بيماري وجود دارد؟[/h]آزمايشي وجود دارد که معمولا شش ماه بعد از پايان درمان براي بيمار انجام مي شود و اگر اين آزمايش نشان داد که ويروس هپاتيت در خون وجود ندارد، يعني بدن از ويروس پاک شده است و با احتمال 99 درصد، ديگر آن بيماري هرگز برنمي گردد. ولي متاسفانه داروهايي که هم اکنون موجود مي باشند، حتي بهترين دارويي که ذکر شد، بيشتر از 60 درصد کارآيي ندارند و حدود 30 الي 40 درصد مواقع قادر نيستيم، ويروس را از بدن پاک کنيم.

البته فراموش نکنيد مصرف دارو حتي اگر نتواند ويروس را از بدن پاک کند، ولي در جلوگيري از پيشرفت اين بيماري بسيار موثر است.

مي توانيم بگوييم که با بهترين شرايط و بهترين دارو، 60 الي 80 درصد ويروس ها کاملا از بين مي روند، البته اين آمار به نوع ويروس نيز بستگي دارد؛ مثلا در نوعي از ويروس ها، اين داروها تا 80 درصد و در گروهي ديگر تا 90 درصد مي توانند موثر واقع شوند. ولي متاسفانه در از بين بردن نوع ديگري از اين ويروس ها که شايع نيز مي باشند، تنها 50 الي 60 درصد کارآيي دارند.

[h=2]عدم درمان به موقع اين بيماري چه عواقبي دارد؟[/h]اگر بيماري پيشرفت کند و به مرحله ي سيروز کبدي برسد، ديگر قابل درمان نخواهد بود، به خصوص اگر بيمار به مرحله اي برسد که خون استفراغ کند که در اين مرحله درمان دارويي موثر واقع نمي شود و بايد حتما پيوند کبد انجام گيرد.

[h=2]آيا راهي براي پيشگيري از اين بيماري وجود دارد؟[/h]http://img1.tebyan.net/big/1387/09/161951351631548319518095891821941654147.jpg

اگر کسي هپاتيت C دارد، اگر دچار خونريزي شد بايد مواظب باشد که خونش جايي نريزد و اگر قسمتي از بدنش زخم شد، بايد آن قسمت را خوب بپوشاند.

حتما از تيغ اختصاصي يا يک بار مصرف استفاده کند و شانه و مسواک و ناخن گير اختصاصي داشته باشد، چون موقع گرفتن ناخن يا مسواک زدن، امکان دارد ناخن گير يا مسواک به خون آغشته شود.

اين ها مواردي است که بيماران مبتلا به هپاتيت C بايد آنها را رعايت کنند.

بقيه افراد جامعه هم بايد مسايل بهداشتي را رعايت کنند و از حجامت غيربهداشتي که ممکن است از سوزن مشترک استفاده شود، پرهيز کنند و اگر کار پزشکي انجام مي دهند مانند جراحي يا دندان پزشکي، به آن پزشک اعتماد داشته باشند چون اکنون همه دندان پزشکان و پزشکان و جراحان دستگاه هاي مخصوص دارند و امکان انتقال هپاتيت C از اين راه بسيار نادر است.

 

متاسفانه براي پيشگيري از هپاتيت C واکسني وجود ندارد.

در مطلب بعدي، توصيه هاي لازم را براي مبتلايان به اين بيماري بيان خواهيم کرد.

 

تبیان

[yasi]

[h=1]توصيه هايي به مبتلايان هپاتيت C

[/h]http://img1.tebyan.net/big/1387/09/12259801641126231919721207175911814864.jpg

در مطالب قبل، درباره عوامل ، علايم ، راه هاي تشخيص و درمان هپاتيت C مطالبي را براي شما بيان کرديم. حال مي خواهيم بدانيم اين بيماري بيشتر در چه افرادي بروز مي کند و توصيه هاي لازم را براي مبتلايان به اين بيماري بيان مي کنيم.

[h=2]اين بيماري بيشتر در چه افرادي ديده مي شود و آيا ژنتيک در ايجاد آن تاثيري دارد؟[/h]در ابتلاي به اين بيماري هيچ فرقي بين آقايان و خانم ها وجود ندارد و هر فردي که به اين ويروس آلوده باشد ممکن است دچار اين بيماري شود. البته عده اي استعداد بيشتري براي پيشرفت و ابتلاي به آن را دارند، مثلا هپاتيت C در افراد چاق بدتر و شديدتر نسبت به افراد لاغر است، و يا افراد الکلي 10 برابر افراد معمولي در خطر پيشرفت سريع هپاتيت C هستند، و يا در اشخاصي که بيماري جدي ديگري مثل ايدز داشته باشند، هپاتيت C سريع تر پيشرفت مي کند.

شايد به علت اينکه اعتياد در آقايان بيشتر است، هپاتيت C نيز در آقايان بيشتر ديده مي شود.

سن خاصي براي ابتلاي به اين بيماري وجود ندارد و از نوزاد گرفته تا يک فرد 90 ساله مي توانند به هپاتيت C مبتلا شوند، مانند سرماخوردگي که هرکس با ويروس آن در تماس باشد مي تواند به آن مبتلا شود.

در مورد مسايل ژنتيکي هم به نظر نمي رسد که در ابتلاي به هپاتيت C نقشي داشته باشند. ولي ممکن است عوامل ژنتيکي در سرعت پيشرفت هپاتيت C در افراد مبتلا به آن نقش داشته باشند، مثلا کساني که به صورت ژنتيکي چاق هستند، اگر هپاتيت C بگيرند ممکن است پيشرفت هپاتيت C در آن ها سريع تر باشد. ولي ژن خاصي که باعث شود بيماري هپاتيت در اين افراد بيش تر ديده شود، هنوز شناسايي نشده است.

[h=2]توصيه شما به افراد مبتلا به اين بيماري کدام است؟[/h]http://img1.tebyan.net/big/1387/09/24023617443236406322467776325378863179.jpg

پيشنهاد مي کنم تمام وسايلي را که ممکن است به خون آلوده شوند، مانند ناخن گير، مسواک، تيغ و ... به طور اختصاصي داشته باشند و اجازه ندهند شخص ديگري از اين وسايل استفاده کند.

اگر جايي از بدنشان زخم شد و يا ترشحاتي مثلا به دنبال سوختگي داشتند، حتما اين قسمت ها را بپوشانند و اگر خونشان در جايي ريخت، آن قسمت را با محلول کلردار مثل آب نمک يا آب ژاول شستشو دهند.

اگر تماس جنسي دارند از کاندوم استفاده کنند، مگر اين که بخواهند بچه دار شوند. البته اين پيشنهاد آخري، پيشنهادي قطعي و لازم نيست، چون امکان انتقال از اين راه خيلي کم است.

درمان را به شکل صحيح و به موقع انجام دهند، چون در بهترين حالت و بسته به نوع ويروس تا 90 درصد امکان بهبودي است و در بدترين حالت هم، باز امکان بهبودي 60 درصد به بالاست.

خوشبختانه معمولا کسي که تحت درمان است، ويروس فعالي در خونش ندارد و ناقل ويروس نيست.

اين بيماران رژيم غذايي خاصي ندارند و مي توانند رژيم غذايي معمولي داشته باشند، ولي الکل براي بيماران هپاتيتي بسيار مضر است و باعث مي شود که هپاتيت به سرطان تبديل شود. الکل مي تواند سرعت تبديل هپاتيت را به سيروز کبدي 10 الي 20 برابر افزايش دهد، پس قطعا بايد از الکل پرهيز شود.

 

تبیان