آیا خال ها خطرناك هستند؟

[yasi]

[h=1]آیا خال ها خطرناك هستند؟

[/h]

http://img1.tebyan.net/big/1385/09/18014518312485122662071171711351192323510273.jpg

خال ها، ضایعات پوستی مسطح یا برجسته ای هستند كه ناشی از به هم خوردن تركیب طبیعی بافت های پوست در اثر افزایش یا عملكرد غیر طبیعی سلول های رنگدانه ساز پوست هستند. در حقیقت خال یك تنوپلاسم خوش خیم سلول های رنگدانه ساز است. خال های مادرزادی در موقع تولد ممكن است بسیار كمرنگ باشند و به همین دلیل ممكن است مورد توجه واقع نشوند.خال ها ضایعه های خوش خیم هستند و نیاز به اقدام درمانی ندارند.

[h=2]انواع خال ها[/h]به طور كلی خال ها به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند:

[h=2]الف- خال های اكتسابی :[/h] اكثریت خال ها اكتسابی هستند و به طور طبیعی حدود 80 درصد مردم دارای یك یا چند خال ملانوسیتی می باشند. این خال ها بیشتر در دوران كودكی و بلوغ ایجاد می شوند و پس از سن 35 سالگی پیدایش خال جدید كمتر دیده می شود. یك فرد سفید پوست در سن میانسالی دارای حدود 20 تا 40 عدد خال است كه كاملا طبیعی است.خال ها معمولا ابتدا ضایعات قهوه ای رنگ مسطح و صاف شبیه كك مك است (خال جانكشنال یا JUNCTIONAL NEVUS) و با گذشت زمان بزرگ تر، كم رنگ تر و برجسته می شود (خال مركب یا COMPOUND NEVUS). همچنین ممكن است در سطح بعضی خال ها موهایی رشد كند. البته بعضی خال ها ممكن است به همان شكل اولیه باقی بمانند و تغییری نكنند. بعضی خال ها در سنین جوانی، هنگام حاملگی، در دوران بلوغ یا در اثر تزریق ACTH تیره تر و بزرگ تر می شوند و برخی اوقات خال های جدید ممكن است بروز كند.

[h=2]ب- خال های مادرزادی :[/h] حدود یك درصد نوزادان، در موقع تولد دچار این نوع خال هستند. این نوع خال ها می تواند در اندازه های كوچك، متوسط و بزرگ باشد. خال های بزرگ، قطری بالاتر از 20 سانتیمتر دارند و ممكن است گاهی به اندازه ای بزرگ باشند كه قسمتی از اندام یا تمام آن را در برگیرند. این نوع خال ها در قسمت تحتانی پشت و در ناحیه ران ها دیده می شوند و 4 تا 6 درصد خطر ایجاد "سرطان بدخیم پوست" یا "ملانوم" (MELANOMA) در آنها وجود دارد.خال های مادرزادی در موقع تولد ممكن است بسیار كمرنگ باشند و به همین دلیل ممكن است مورد توجه واقع نشوند. خال های ملانوسیتی مادر زادی كوچك و متوسط معمولا سرعت رشد كمتری نسبت به سرعت رشد شیر خواران دارند و بنابراین با گذشت زمان كوچك می شوند. در موقع بلوغ این خال ها تیره تر شده و موهای خشن روی آنها رشد می كند. http://img1.tebyan.net/big/1385/09/189031988965169116501672814417724021.jpg

خال های دیگری نیز در بدن وجود دارد كه برخی از انواع آنها شامل موارد زیر است:

[h=2]خال هاله دار[/h]این نوع خال حاشیه ای از پوست سفید به پهنای 25میلیمتر در اطرافش دارد و بیشتر هنگام بلوغ دیده می شود. شایع ترین محل این نوع خال در پشت می باشد. واكنش های ایمونولوژیك می توانند باعث بی رنگ شدن اطراف خال و حتی باعث كنترل و از بین بردن خال گردند. اگر چه این نوع خال در افراد جوان نیازی به پیگیری ندارد، ولی در افراد مسن تر بایستی ملانوم بدخیم را در نظر گرفت و در صورت هر گونه شك بایستی از آن نمونه برداری کرد.

[h=2]خال آبی[/h]برجستگی آبی رنگ با سطح صاف و اندكی برجسته با قطر كمتر از یك سانتیمتر است كه شایع ترین محل آن در اندام ها یا كفل و صورت است. یك نوع آن احتمال بدخیمی دارد. در صورتی كه از نظر زیبایی مسئله ساز باشد می توان آن را به وسیله جراحی خارج كرد. این خال ها باید به صورت عمقی و تا لایه چربی زیر جلدی برداشته شوند تا عود نكنند.

[h=2]خال دیس پلاستیك[/h]این خال های غیر عادی و بدشكل در 2 تا 5 درصد جوانان و بالغین دیده می شوند. این خال ها، قطری بیش از 5 میلیمتر دارند و دارای حاشیه ای نامنظم هستند و درجاتی از التهاب و تغییر رنگ در آنها دیده می شود. اهمیت این خال ها از لحاظ استعداد بیشتر آنها برای تبدیل به ملانوم بدخیم است و به محض مشاهده ی هر گونه تغییری باید این خال ها را برداشت.

http://img1.tebyan.net/big/1385/09/227181432510420325189100224158200154129192.jpg

[h=2]سایر ضایعات رنگی پوست كه در تشخیص افتراقی خال مورد توجه هستند:[/h]

[h=2]كك و مك :[/h]شبیه خال اكتسابی جانكشنال است، ولی برخلاف خال به ندرت اندازه ی آنها بیشتر از چند میلیمتر می شود و بعضی مواقع ممكن است به هم متصل شوند. این ضایعات در اثر تماس با نور خورشید تیره تر شده و ممكن است در زمستان ها پاك شوند و برخلاف خال كه ممكن است در تمام نقاط بدن باشد، كك و مك فقط در نواحی رو باز بدن كه در معرض آفتاب هستند، مانند صورت و گردن دیده می شوند.

گاهی ضایعاتی به صورت لكه های قهوه ای روی مچ دست ها، پشت دست ها، ساعد و صورت ظاهر می شوند كه به آنها لكه های آفتابی یا لكه های سنی می گویند.

همچنین ضایعات برجسته ی زگیلی شكل روی صورت یا تنه ممكن است دیده شود كه اینها خال نیستند و توسط متخصص پوست تشخیص داده می شوند.

 

 

تبیان

[yasi]

خال های خوش خط و خال

 

درصد بالایی از افراد روی پوستشان خال های رنگی سطحی یا برجسته دارند. همیشه این سؤال در ذهن پیش می آید كه آیا وجود این خالها در پوست می تواند، خطرناك باشد؟ آیا برداشتن آنها با عمل جراحی یا لیزر به صلاح است یا نباید به آنها كاری داشت؟ آیا آفتاب در فصل تابستان باعث بدخیم شدن یا افزایش و بزرگی آنها می شود؟ آیا كرمهای ضدآفتاب در این میان ضرورت دارد، یا هر چه نسبت به آنها بی اعتنا تر باشیم، بهتر است؟

طبق آمارهای كشورهای غربی، به طور متوسط سالانه 30هزار نفر از سفید پوستان این كشورها به ملانوم بدخیم كه یك نوع سرطان خال های رنگی و كشنده است، مبتلا می شوند و هر چه تعداد خالهای رنگی در یك فرد سفید پوست بیشتر باشد، احتمال ابتلاء وی به ملانوم بدخیم زیادتر است. به نظر می رسد، آفتاب سوختگی و برنزه شدن از جمله دلایل اصلی ابتلاء غربیها به این سرطان باشد. مقایسه ی ایرانیها و غربیها نشان داده است كه تعداد خالها حتی در سر و گردن كه در معرض نور آفتاب هستند، نیز در ایرانیها كمتر از غربیه است.

خال ها یا مادرزادی اند یا اكتسابی و خال های سرطانی نیز مشخصات خاصی دارند كه به صورت مجزا به توضیح هر یك می پردازیم:

خال های مادرزادی

 

در هنگام تولد، چهار درصد از نوزادان ضایعات پوستی رنگی دارند كه از این میان، تنها یك درصد آنها خال های رنگی هستند. حداكثر تعداد خالها در دهه ی سوم زندگی ظاهر می شوند و در دوران بعدی زندگی خود به خود كاهش می یابند. معمولا بعد از 80 سالگی خال رنگی روی پوست دیده نمی شود. خال های رنگی برحسب اندازه به سه دسته تقسیم میشوند:

http://img1.tebyan.net/big/1386/04/15824580110710946231461877116523235234.jpg

* خال های كوچك:

قطر این خالها كمتر از یك و نیم سانتی متر است. حدود یك درصد مردم دارای اینگونه خالها هستند و این خالها به راحتی به وسیله ی پزشك، قابل جراحی است.

* خال های بزرگ:

قطر این خالها بین 5/1 تا 20 سانتی متر است و تقریبا شش درصد مردم دارای اینگونه خالها هستند.

 

* خال های بسیار بزرگ:

قطر این خالها بیش از 20 سانتی متر است و بسیار نادر هستند..

 

خال های اكتسابی

 

خال های اكتسابی معمولا بعد از سال اول زندگی ظاهر می شوند و اغلب مردم لااقل یك خال رنگی كوچك در سه دهه ی اول زندگی روی پوستشان دارند. این خالها معمولا بسیار كوچك و قطر آنها از یكی دو میلیمتر فراتر نمی روند. رنگ آنها نیز معمولا برنزه یا قهوهای است. در ابتدا این خالها مسطح هستند و به تدریج رشد می كنند و هم از داخل و هم از خارج بزرگ و گوشتی می شوند.

گاهی این خالها به رنگ پوست هستند و شخص با تصور آنكه خال، جوشی معمولی است، آن را دستكاری می كند و وقتی به علت بهبود نیافتن به پزشك مراجعه می كند، متوجه می شود، خال است و بازی كردن با آن اشتباه بوده است.

 

خال های سرطانی

 

همیشه وقتی بحث خالها به میان می آید، مردم به تاثیر آنها در زیبایی توجه می كنند و كمتر كسی از بدخیم بودن آنها حرف می زند. حدود یك درصد خالهای رنگی معمولا به سرطان ملانوم بدخیم تبدیل می شوند و از آنجا كه مردم و به ویژه زنان تمایل به جراحی این خال ها دارند، پیش از برداشتن یك خال، پزشكان باید چند فاكتور را در نظر بگیرند:

 

1) گرچه بدخیم شدن خالهای رنگی نادر است، ولی به طوركل جراحی همه ی خالها به ویژه خالهایی كه در گردن و صورت قرار گرفته اند، توصیه نمی شود.

2) خال هایی كه در معرض ضربه قرار دارند، مثل خالهای كف دست و پا، محل رویش ریش مردان و... باید هر چه سریع تر عمل شوند.

3) كسانی كه در خانواده سابقه ی ملانوم بدخیم دارند، باید خالهای رنگی خود را زیر نظر پزشك جراحی كنند.

4) خالهای بزرگ با روشهای جراحی ساده قابل عمل نیستند و متأسفانه به بدخیم ترین نوع سرطان پوست یعنی ملانوم بدخیم تبدیل می شوند.

5) تمام خال های برداشته شده در صورت امكان، باید به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال شوند تا از نظر عدم تبدیل آن به ملانوم بدخیم اطمینان حاصل شود. لازم به ذكر است كه خال رنگی معمولی در اثر جراحی تبدیل به سرطان نمی شود. گاهی ممكن است، یك سرطان پوست كه به ظاهر یك خال رنگی بوده است، به وسیله ی یك پزشك كم تجربه جراحی شود و چون درمان جراحی اصولی سرطان برای خال انجام نشده است، طبیعتاً آن مورد سرطانی عود كرده، ریشه دوانده و سرانجام به مرگ بیمار منتهی می شود.

http://img1.tebyan.net/big/1386/04/10587226241992463518321498281132157872117.jpg

 

علائم سرطانی شدن یك خال

 

متورم و دردناك شدن یك خال، افتادن خود به خود موی روی آن، خارج شدن خون از خال، ظاهر شدن خالهای كوچك اطراف یك خال معمولی، رشد ناگهانی و تغییر رنگ (بعضی نقاط كم رنگ، بعضی نقاط پررنگ)، نشانههای سرطانی شدن یك خال است. با دیدن چنین نشانههایی فوراً باید به پزشك مراجعه كرد. در صورتی كه به موقع اقدام كنید، بیماری با یك جراحی ساده درمان خواهد شد. گرچه سرطان ملانوم بدخیم یكی از شایعترین انواع سرطان پوست است، اما خوشبختانه به دلیل اینكه علایم آن به سرعت از سوی بیمار و پزشك درك می شود، كمتر سبب مرگ و میر می گردد.

 

تبیان